Karşılıksız Çek Suçunun İnfazında Gün Hesabı

Karşılıksız çek suçlarının cezasının infazı konusunda gün hesabı nasıl yapılacağına dair merak ve bilgi arayışı bulunmaktadır. Bu yazıda, karşılıksız çek suçlarına verilen adli para cezalarının infazındaki temel kurallar ve hapis cezasının gün hesabı üzerinde durulacaktır.

Adli Para Cezasının Hapis Cezasına Çevrilmesi

İnfaz Kanunu madde 19/3 hükmü gereği "Adlî para cezasından çevrilen hapsin infazında hükümlüye öncelikle çağrı kâğıdı gönderilir." denilerek açıklanmıştır. Bu durumda, hükümlüye yakalama emri çıkarılmadan önce çağrı kağıdı gönderilecektir. 26.03.2020 tarihli Kanun değişikliğinden önce bu süreci tamamlayanlar hakkında infaza aynı yerden devam edilecektir.

Adli Para Cezasından Çevrilen Hapis Cezalarında Denetimli Serbestlik ve Koşullu Salıverme Hükümleri Uygulanmaz

İnfaz Kanunu'nun 105/A maddesi uyarınca, adli para cezasından çevrilen hapis cezalarında denetimli serbestlik hükümleri uygulanamaz. Bu nedenle, hükümlü, cezasının tamamını infaz kurumunda geçirecektir. Aynı şekilde, İnfaz Kanunu'nun 106/9 hükmü gereği, adli para cezasından çevrilen hapis cezalarında koşullu salıverilme hükümleri de uygulanamazlar. Ayrıca Çek Kanunu'nun 5. Maddesinin 11. Fıkrası uyarınca, karşılıksız çek suçlarında, hapis yerine sayılmak üzere sanığın kamuya yararlı işte çalıştırılmasına da karar verilemez.

Adli Para Cezasının Gün Hesabına Çevrilmesi

Adli para cezası ile cezalandırılan hükümlülerin, yerel mahkeme kararlarını incelemesi ve günlüğü kaç TL olmak üzere cezalandırıldığının saptanması gerekir. Buna göre, toplam adli para cezasını günlük miktara bölerek sanığın gün cezası anlaşılabilecektir.

Örneğin, 50 bin TL'lik bir çek hakkında verilen mahkeme kararında:

"günlüğü takdiren 100,00 TL hesabı ile 200 gün karşılığı olarak hesaplanan 20.000,00-TL adli para cezası ile cezalandırılmasına, adli para cezasının miktarı, çekin karşılıksız kalan miktarından az olamayacağından sanığın 50.000,00-TL ADLİ PARA CEZASI İLE CEZALANDIRILMASINA" şeklinde hüküm kurulmuşsa; sanığın adli para cezasına karşılık infaz kurumunda geçireceği süre 50 bin TL'yi 100 TL'ye bölerek hesaplanır. Bu örnekte, adli para cezasının gün hesabı 500 gün yapmaktadır.

Başka bir örnek vermek gerekirse, 50 bin TL'lik bir çek hakkında verilen mahkeme kararında:

"günlüğü takdiren 20,00 TL hesabı ile 200 gün karşılığı olarak hesaplanan 4.000,00-TL adli para cezası ile cezalandırılmasına, adli para cezasının miktarı, çekin karşılıksız kalan miktarından az olamayacağından sanığın 50.000,00-TL ADLİ PARA CEZASI İLE CEZALANDIRILMASINA" şeklinde hüküm kurulmuşsa; sanığın adli para cezasına karşılık infaz kurumunda geçireceği süre 50 bin TL'yi 20 TL'ye bölerek hesaplanır. Bu örnekte, adli para cezasının gün hesabı 2500 gün yapmaktadır.

Adli para cezasının infazına ilişkin İnfaz Kanunu'ndaki 106/7 fıkrası "Adlî para cezası yerine çektirilen hapis süresi üç yılı geçemez." şeklindedir. Buna göre bu örnekte 2400 gün değil, Yargıtay Ceza Genel Kurulu kararlarında belirtildiği gibi bir yıl 365 gün üzerinden hesaplanarak 1095 gün infaz edilecektir. Görüldüğü üzere, aynı çek için biri infaz kurumunda 500 gün geçirirken, diğeri 1095 gün geçirmektedir.

Yerel Mahkeme Kararında Belirtilen Takdiri Gün Sayısının Uygulanamayacağı ve Günlük Takdiren Belirlenen Tutarın Toplam Cezaya Bölüneceği Hakkında

Yargıtay'ın kararı da bu konuda netlik sağlamaktadır. Günlük takdir edilen miktar, adli para cezasının gün karşılığı olarak kabul edilmekte ve infaz süresi bu temel üzerinden hesaplanmaktadır. Mahkemenin gün sayısını daha düşük tayin etmesi dikkate alınmaz ve infazda temel alınan tutar esas alınır.