T.C.
YARGITAY
21. HUKUK DAİRESİ

E. 2001/6819
K. 2001/6640
T. 11.10.2001

• TAZMİNAT DAVASI ( Davacıların Murisinin İş Kazası Sonucu Ölümünden Doğan Maddi ve Manevi Tazminatın Ödetilmesine Karar Verilmesini İstemeleri )

• DESTEK SAYILMA ( MK Uyarınca Evlilik Bağı Kurulmasa Bile Karı Koca Diye Birleşen Bu Amaç ve Duygu ile Yaşamlarını Sürdüren Kadınlar için Bakım Yükümlülüğünü Yerine Getiren Erkek Olması )

• EVLİLİK BAĞI KURULMAMIŞ OLMASI ( Karı Koca Diye Birleşen Bu Amaç ve Duygu ile Yaşamlarını Sürdüren Kadınlar için Bakım Yükümlülüğünü Yerine Getiren Erkeğin Destek Sayılması )

• DESTEK KAVRAMI ( Bu Kavramın Hukuki Bir İlişkiyi Değil Eylemli Bir Durumu İçermesi )

• FİİLİ EVLİLİK ( Fiili Evlilik Birliğiyle Murise Bağlı Olan Davacının Tazminat Taleplerinin Gayri Resmi Evliliklere Yasal Hak Tanınmayacağı Gerekçesiyle Reddinin Hatalı Olması )

818/m.45,47

ÖZET : Medeni Kanun uyarınca evlilik bağı kurulmasa bile, karı koca diye birleşen, bu amaç ve duygu ile yaşamlarını sürdüren kadınlar için bakım yükümlülüğünü yerine getiren erkeğin destek sayılması gerektiği, doktrinde ve Yargıtay'ın yerleşmiş uygulamalarında kabul edilmiş bir olgudur. BK.nun 45. maddesinde de belirtildiği üzere "destek" kavramı hukuki bir ilişkiyi değil, eylemli bir durumu içerir. Medeni Kanun uyarınca evlilik bağı kurulmasa dahi, fiili evlilik birliğiyle murise bağlı olan davacının tazminat taleplerinin, gayri resmi evliliklere yasal hak tanınmayacağı gerekçesiyle reddi hatalıdır.

DAVA : Davacılar, murisinin iş kazası sonucu ölümünden doğan maddi ve manevi tazminatın ödetilmesine karar verilmesini istemişlerdir.

Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.

Hükmün davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi Hacer Pat tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi:

KARAR : 1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, davacıların aşağıdaki bendlerin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddi gerekir.

2- Mahkemece nikahsız eş Seyhan'ın maddi ve manevi tazminat taleplerinin reddine karar verilmiş ise de bu sonuç usul ve yasaya uygun bulunmamaktadır.

Gerçekten; toplumumuzda yasa dışı nitelendirilen, gayri resmi evliliklerin bulunduğu sosyal bir gerçektir. Medeni Yasa uyarınca, evlilik bağı kurulmasa bile, karı koca diye birleşen, bu amaç ve duygu ile yaşamlarını sürdüren kadınlar için bakım yükümlülüğünü yerine getiren erkeğin destek sayılması gerektiği, doktrinde ve Yargıtay'ın yerleşmiş uygulamaları ile, kabul edilmiş bir olgu olduğu gibi, Dairemizin uygulamaları da bu yöndedir. B.K.'nun 45. maddesinde de belirtildiği üzere "destek" kavramı hukuki bir ilişkiyi değil, eylemli bir durumu içerir. Medeni Yasa uyarınca evlilik bağı kurulmasa dahi fiili evlilik birliğinde olan davacı, Seyhan'ın destekten yoksun kalma tazminatı isteyebileceği açıktır.

Bu nedenle davacı Seyhan yönünden gerçekleşecek olan maddi ve manevi tazminata karar vermek gerekirken "gayri resmi evliliklere yasal hak tanınmayacağı" gerekçesi ile buna ilişkin taleplerin reddi isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir.

3- Olayın oluş şekline, kusur oranlarına, oluşan elem ve ızdırabın derecesine, tarafların sosyal ve ekonomik durumuna, paranın alım gücüne, özellikle 26.6.1966 gün ve 1966/7-7 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararının içeriğine ve öngördüğü koşulların somut olayda; gerçekleşme biçimine ve oranına niteliğine hak ve nesafet kurallarına göre, davacı eş, çocuklar ve anne-baba için talep edilen manevi tazminat miktarlarının tamamına hükmedilmesi gerekirken, az manevi tazminat takdir edilmesi de yerinde değildir.

Mahkemenin, belirtilen maddi ve hukuksal olguları dikkate almadan hüküm kurması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.

O halde, davacıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.

SONUÇ : Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edenlere iadesine, 11.10.2001 gününde oybirliğiyle karar verildi.