İş Kazası Sonucu Ölümde Nikahsız Eş İçin Belirlenen Tazminattan İndirim Yapılması ( Destekten Yoksun Kalma Tazminatı)

T.C.

YARGITAY

21. HUKUK DAİRESİ

E. 2001/2067

K. 2001/3447

T. 1.5.2001

• İŞ KAZASI SONUCU ÖLÜM NEDENİYLE TAZMİNAT ( Standartlara Uygun Olmayan Tüp-Bilirkişi Raporları Arasında Çelişki-Nikahsız Eş )

• DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATI ( Nikahsız Eş )

• NİKAHSIZ EŞ İÇİN BELİRLENEN TAZMİNATTAN İNDİRİM YAPILMASI ( Destekten Yoksun Kalma Tazminatı-İş Kazası Sonucu Ölüm )

818/m.43, 45, 47

1475/m.73

ÖZET : Evlilik sözleşmesi olmaksızın birlikte yaşayan nikahsız eşin; desteğin ölümü ile nikahlı eş gibi, yaşama yaşının sonuna kadar ve özellikle yaşı, sosyal durumu, yaşadığı ortam ve aile bağları gibi nedenlerle, kocasının evinde yaşamını sürdüremeyeceği; güçlü olmayan aile bağı nedeniyle müşterek haneyi terk edeceği, kendisine yeni bir yaşamı tercih edeceği üstün olasılık içinde olduğu, bakım ihtiyacının nikahlı eşte olduğu gibi desteğin, bakiye ömrünün sonuna kadar devam etmeyeceği varsayımı göz önünde tutularak; Borçlar Kanununun 43. maddesi gereğince belirlenen tazminattan, hak ve adalete uygun bir indirim yapılması gerektiğinin düşünülmemesi hatalıdır.

DAVA : Davacılar, murisinin iş kazası sonucu ölümünden doğan maddi ve manevi tazminatın ödetilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerle gerçekleşen 8.059.423.569 lira maddi ve manevi tazminatın yasal faizle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine ilişkin hükmün süresi içinde temyizen incelenmesi davalılardan Arıkan A. ile Ömer Ali K. vekillerince istenilmesi ve duruşma talep edilmesi üzerine dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 1.5.2001 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü davalılardan Arıkan A. vekili Avukat M.Orhan Gürsoy ve diğer davalı Ömer Ali K. Vek. A.Kemal Kandemir ile karşı taraf vekili Avukat Kazım Ertan geldiler. Diğer davalılar adına kimse gelmedi. Duruşmaya başlanarak hazır bulunan Avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek aynı gün Tetkik Hakimi B.Mustafa Şimşek tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği konuşulup düşünüldü, ve aşağıdaki karar tespit edildi.

KARAR : 1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, davalıların sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.

2- Dosyadaki bilgi ve belgelerden açıkça anlaşıldığına göre olay davalı durumunda bulunan sanayi tüplerini doldurup piyasaya arz eden ve bu yönde işletme kuran davalı sıvılaştırılmış Petrol Gazı Sanayii Tic. A.Ş.'nin de kusurlu olduğu TSE makine ve malzeme laboratuarınca düzenlenmiş 5.3.1992 tarihli raporda açıkça bellidir. Sözü edilen raporda, piyasaya arz edilen tüplerin 22 yıllık standartlara uygun olmayan, valf sistemi çalışmayan tüplerden olduğu ortaya konmuştur. Öte yandan, tüplerin restoran işyerinde yönteme uygun bir şekilde kullanılmadığı ve tehlike arz edecek biçimde çalıştırılmasına göz yumulduğu belli olmaktadır. Nitekim; dosya içeriğinde bulunan ve rücu davasında alınan kusur raporlarındaki bu yönler açıkça ortaya konmuş ve olayda % 60 oranında davalı dolum tesisleri işvereni sıvılaştırılmış Petrol Gaz Sanayii Tic. A.Ş.'nin % 40 oranında, diğer davalı restoran işletmecisi davalı Ömer Ali K. olduğu belirlenmiştir.

Şu durumda; mahkemece hükme esas alınan ve olayda, tüp bayii durumunda bulunan davalı A'a kusur veren raporla belirtilen kusur raporları ve maddi olgular arasında açık çelişki ortaya çıkmıştır.

Mahkemenin, çelişkiyi gidermeden ve iş sağlığı ve işçi sağlığı kurallarına aykırı İş Kanununun 73. maddesine uygun bulunmayan raporu hükme dayanak yaparak sonuca gitmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.

3- Zararlandırıcı sigorta olayına maruz olan sigortalının eşi Gülay sigortalının nikahsız eşi olduğu dosya içeriğinden anlaşılmaktadır. Öte yandan, evlilik sözleşmesi olmaksızın birlikte yaşayan nikahsız eşin; desteğin ölümü ile nikahlı eş gibi, yaşama yaşının sonuna kadar ve özellikle yaşı, sosyal durumu, yaşadığı ortam ve aile bağları gibi nedenlerle, kocasının evinde yaşamını sürdüremeyeceği, güçlü olmayan aile bağı nedeniyle müşterek haneyi terk edeceği, kendisine yeni bir yaşamı tercih edeceği üstün olasılık içinde olduğu, giderek, bakım ihtiyacının nikahlı eşte olduğu gibi desteğin, bakiye ömrünün sonuna kadar devam etmeyeceği varsayımı göz önünde tutularak, Borçlar Kanununun 43. maddesi gereğince belirlenen tazminattan hak ve adalete uygun bir indirim yapılması gerektiği de tartışmasızdır.

Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.

O halde, davalıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.

SONUÇ : Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, Davalılardan Arıkan A. ile Ömer Ali K. yararına takdir edilen 97.500.000'er lira duruşma Avukatlık parasının karşı tarafa yükletilmesine, temyiz harcının istek halinde temyiz edenlere iadesine, 01.05.2001 gününde oybirliğiyle karar verildi.