T.C.
YARGITAY
6. HUKUK DAİRESİ
E. 2014/5852
K. 2015/2020
T. 2.3.2015
BİLİRKİŞİ ÜCRETİNİN KESİN SÜRE GEÇTİKTEN SONRA YATIRILMASI ( Delil İkamesi Avansı Dava Şartı Olmadığından Yatırılmadığı Takdirde Davanın Reddine Karar Verilemeyeceği - Son Celseden Önce Bilirkişi Ücreti Yatırıldığı/Davanın Uzamasına Sebep Olmadığından İşin Esası İncelenerek Karar Verileceği )
DELİL İKAME AVANSININ DAVA ŞARTI OLMAMASI ( Taraflardan Birinin Delil İkame Avans Yükümlülüğünü Yerine Getirmemesi Halinde Diğer Tarafın Bu Avansı Yatırabileceği/Aksi Halde Bu Delilin İkamesinden Vazgeçilmiş Sayılacağı - Avans Yatırılmadığı Takdirde Davanın Reddine Karar Verilemeyeceği/Avansı Yatırılmayan Delil İleri Sürülmemiş Gibi Davaya Devam Edileceği )
KİRA BEDELİNİN TESPİTİ İSTEMİ ( Gider Avansının İkmal Edilmesi Hususunda Davacıya Kesin Süre Verilmiş İse de Talep Edilen Giderin Bilirkişi Ücret Gideri Olduğu/Depo Edilmesi İstenen Avansın Delil İkame Gideri Olduğu - Kesin Süre Geçtikten Sonra Bilirkişi Ücretinin Yatırıldığı/Son Celseden Önce Bilirkişi Ücreti Yatırıldığına Göre Davanın Uzamasına da Sebep Olmadığından İşin Esası İncelenerek Karar Verileceği )
GİDER AVANSININ DAVA ŞARTI OLARAK DÜZENLENMESİ ( Gider Avansının Davacının Dava Dilekçesine Göre Hesaplanıp Alınan Avans Olduğu - Delil İkamesi Avansı Yatırılmadığı Takdirde Davanın Reddine Karar Verilemeyeceği/Avansı Yatırılmayan Delil İleri Sürülmemiş Gibi Davaya Devam Edileceği )6098/m. 3446100/m. 115, 324
ÖZET : Dava, kira bedelinin tespiti istemine ilişkindir.Gider avansı dava şartı olarak düzenlenmiştir. Gider avansı davacının dava dilekçesine göre hesaplanıp alınan avanstır. Taraflardan biri delil ikame avans yükümlülüğünü yerine getirmezse diğer taraf bu avansı yatırabilir. Aksi halde talep olunan bu delilin ikamesinden vazgeçilmiş sayılır. Delil ikame avansı dava şartı olmadığından yatırılmaması halinde davanın reddine karar verilemez. Avansı yatırılmayan delil ileri sürülmemiş gibi davanın esası hakkında karar verilmelidir.Gider avansının ikmal edilmesi hususunda davacıya kesin süre verilmiş ise de, talep edilen giderin bilirkişi ücret gideri olduğu ara karardan anlaşılmaktadır. Bu durumda Mahkemece depo edilmesi istenen avansın delil ikame gideri olduğu anlaşılmaktadır. Davacı kurum tarafından 2 haftalık kesin süre geçtikten sonra bilirkişi ücretini yatırıldığı dosyada mevcut tahsilat makbuzundan anlaşılmaktadır. Davacı kurum vekili, ödenek sıkıntısı sebebiyle bilirkişi ücretinin süresinde yatırılamadığını belirtmiştir. Davacı son celseden önce bilirkişi ücreti yatırdığına göre davanın da uzamasına sebep olmadığı dikkate alınarak işin esası incelenerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir.
DAVA : Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarda tarih ve numarası yazılı kira bedelinin tespiti davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Dava, kira bedelinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, davacıya bilirkişi ücreti olarak 300,00 TL'yi iki haftalık kesin süre içerisinde yatırması, yatırmaması halinde mevcut deliller ışığında karar verileceğinin ihtar edilmesine rağmen davacı tarafından masrafın süresinde yatırılmadığı belirtilerek, delil ikame giderinin yatırılmaması gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.1.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanun'unun 114/g maddesinde gider avansı dava şartı olarak düzenlenmiştir.
Gider avansı davacının dava dilekçesine göre hesaplanıp alınan avanstır. Ayrıca HMK. 324.maddesinde delil ikame avansı düzenlenmiştir. HMK.nın 324.maddesinin 2.fıkrasına göre, taraflardan biri avans yükümlülüğünü yerine getirmezse diğer taraf bu avansı yatırabilir. Aksi halde talep olunan bu delilin ikamesinden vazgeçilmiş sayılır. Delil ikame avansı dava şartı olmadığından yatırılmaması halinde HMK.nun 115/2. maddesi gereğince davanın reddine karar verilemez. Mahkemece avans yatırılmayan delil ileri sürülmemiş gibi davanın esası hakkında karar verilmelidir.Somut olayda mahkemece gider avansının ikmal edilmesi hususunda davacıya kesin süre verilmiş ise de, talep edilen giderin bilirkişi ücret gideri olduğu mahkemenin 13.11.2013 tarihli ara kararından anlaşılmaktadır. Bu durumda Mahkemece depo edilmesi istenen avansın 6100 Sayılı HMK.nun 324.maddesi gereği delil ikame gideri olduğu anlaşılmaktadır. Davacı kurum tarafından 2 haftalık kesin süre geçtikten sonra 9.1.2014 tarihinde 300,00 TL bilirkişi ücretini yatırıldığı dosyada mevcut tahsilat makbuzundan anlaşılmaktadır. Davacı kurum vekili, ödenek sıkıntısı sebebiyle bilirkişi ücretinin süresinde yatırılamadığını belirtmiştir. Davacı son celseden önce bilirkişi ücreti yatırdığına göre davanın da uzamasına sebep olmadığı dikkate alınarak HMK 324 uyarınca işin esası incelenerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.Hüküm bu sebeple bozulmalıdır.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan sebeplerle temyiz itirazlarının kabulüyle 6100 Sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, istenmesi halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 02.03.2015 tarihinde oybirliği ile karar verildi.